 |
MARKA, INWESTYCJA KTÓRA ZAWSZE SIĘ OPŁACA
„Marka osobista jest tym, co mówią o tobie ludzie, kiedy wyjdziesz z pokoju.”
Jeff Bezos (założyciel Amazon.com)
„Bez względu na to, ile mamy lat, jakie zajmujemy stanowisko i w jakiej branży pracujemy, wszyscy musimy sobie uświadomić, jak ważny jest branding. Jesteśmy dyrektorami generalnymi własnych firm: Ja Sp. z o.o. (…). We współczesnym świecie biznesu naszym najważniejszym zadaniem jest promowanie marki „Ty”. (…) Ty jesteś marką. To Ty kierujesz swoją marką… Musisz zacząć myśleć o sobie inaczej. Nie jesteś „pracownikiem”, nie „należysz” do żadnej organizacji na stałe, nie określa Cię opis Twego stanowiska, nie sprowadzasz się tylko do niego. (…) Stanowisko dyrektora generalnego firmy Ja Sp. z o.o. zobowiązuje Cię do rozwijania samego siebie, promowania siebie i podejmowania działań, które zapewnią Ci zainteresowanie rynku.”
Tom Peters (z artykułu „The Brand called you” z 1997 r.)
Skuteczny wizerunek, to nie wszystko. Jeśli zależy nam nie tylko na chwilowym poklasku publiczności, ale chcemy budować naszą ścieżkę kariery na długie lata, warto zainwestować swój talent, czas, energię i pieniądze we własną, silną markę osobistą.
Marka osobista
Marka osobista to kombinacja wrażeń, skojarzeń, emocji, opinii i wartości, które pojawiają się w umysłach ludzi na widok lub wspomnienie danej osoby. Marka, to coś znacznie cenniejszego, niż wizerunek, ale wymagającego także więcej pracy nad sobą, ciągłego rozwoju osobistego i spełniania obietnic składanych innym ludziom.
Budowanie marki zarówno osobistej, jak i marki firmy, to proces długi i wymagający ciągłej analizy, oceny, uwagi i dbałości o szczegóły. Silna marka wymaga dobrej i przemyślanej strategii. I tak jak strategia firmy wymaga planowania, rozpisania celów, wzięcia pod uwagę otoczenia zewnętrznego i wewnętrznego oraz analizy, dostrzegania zmian i reagowania na nie, tak budowanie marki osobistej powinno być zaplanowane w podobny sposób.
Dlaczego ufamy ulubionym markom?
Ponieważ są dla nas wiarygodne. Spełniły nadzieje, które w nich pokładaliśmy. Wybieramy je zawsze w pierwszej kolejności, bo w natłoku ofert, reklam i produktów, które są do siebie podobne, chętnie zapłacimy więcej za gwarancję dobrego i pewnego wyboru, czyli za dobrą markę. Wybieramy określone marki, bo je lubimy i utożsamiamy się z nimi. Przywiązujemy się do nich i zostajemy ich lojalnymi użytkownikami, ponieważ spełniają nasze oczekiwania. Silna marka jest czymś więcej niż tylko produkt, usługa czy firma. To obietnica zaspokojenia naszych wartości i potrzeb, którymi mogą być np. prestiż, bezpieczeństwo, czy wygoda. Pojęcie marki odnosi się to nie tylko do produktów i usług, ale także do ludzi. Chętniej idziemy do polecanej przez koleżankę fryzjerki, niż do takiej, o której nic nie wiemy. Szukając lekarza także kierujemy się rekomendacjami znajomych. Wybieramy ludzi wiarygodnych, o których wiemy, że potraktują nas uczciwie i dobrze, a złożone nam obietnice zostaną spełnione.
Z czego to wynika? Po prostu chcemy ufać ludziom z którymi wchodzimy w relacje. Prawdziwa marka osobista, to nie tylko zewnętrzny wizerunek. To spójna, konsekwentna całość wynikająca z określonej postawy, cech charakteru, z tego w co wierzymy, co potrafimy i kim jesteśmy, dlatego też nie każdy potrafi taką silną, rozpoznawalną markę zbudować.
Każdy z nas jest marką. Niezależnie od tego czym się zajmuje, już jest unikalną osobą o wyjątkowym zestawie cech, walorów i talentów. Czy jednak każdy potrafi je właściwie wykorzystać?
Budowanie marki osobistej, to przede wszystkim podróż w głąb siebie:
√ Zdefiniowanie własnej, niepowtarzalnej tożsamości.
Każdy, kto chce zbudować własną, silną markę osobistą, powinien przede wszystkim najpierw dobrze poznać samego siebie. Bez dokładnie sprecyzowanego i określonego celu, trudno jest dojść tam gdzie się chce. Tak samo jest z naszym życiem. Tylko wiedząc dokładnie kim chcemy być i jakie wartości wnosić w życie innych ludzi, możemy tym kimś się stać. W przeciwnym razie będziemy ciągle błądzić. Określenie własnej misji i wizji życia, celów i życiowych ambicji, pomoże nam dojść do wyznaczonego celu.
√ Bądź dobry w tym, co robisz i nie bój się mówić o tym!
Jeśli jesteśmy w jakiejś dziedzinie naprawdę dobrzy, znamy swoją wartość i możliwości, to nie ma innego wyjścia, jak przestać chować się za swoją skromnością i wyjść z cienia. Przecież jeżeli nie powiemy ludziom w czymś się specjalizujemy, w czym możemy pomóc i być przydatni, to być może nikt nigdy tego się nie dowie. Komunikowanie swoich atutów, to nie jest przechwalanie się, a raczej pokazywanie swojego prawdziwego oblicza.
√ Samoświadomość i poczucie własnej wartości.
Pozytywne nastawienie, spójność, współzależność, dbałość o równowagę między rolami,
jakie pełnimy w życiu. Wiara w siebie i w to, co naprawdę chce się w życiu robić powoduje,
że jesteśmy wiarygodni i godni zaufania. Jeśli sami jesteśmy pewni tego, że jesteśmy
znakomitymi ekspertami w swojej dziedzinie, inni ludzie też nas tak będą postrzegać.
(...)
Co wyróżnia ludzi o silnej marce osobistej?
Wizerunek się kreuje, a silną markę - buduje. Rozczaruje się ten, kto będzie oczekiwał szybkich efektów i tego, że zbuduje silną markę osobistą w ciągu tygodnia, miesiąca, a nawet roku. Nie wierzcie tym, którzy mówią, że ich marka osobista jest już zbudowana. To niemożliwe, bo ten proces właściwie trwa przez całe życie.
Skąd w takim razie mamy wiedzieć, kiedy nasza marka jest już wystarczająco silna i rozpoznawalna? Po czym poznamy, że nasz wysiłek nie poszedł na marne i mozolna praca nad jej stworzeniem przynosi jakieś efekty?
Pomogą nam w tym atrybuty marki, czyli cechy które każda silna marka musi posiadać. Jeśli spełniamy wszystkie te warunki możemy być pewni, że nasza marka rośnie w siłę każdego dnia.
√ Charakterystyczność
Oryginalność, wyróżnianie się w tłumie, zwracanie na siebie uwagi otoczenia – to nie jedyne oznaki bycia charakterystycznym. Prawdziwą sztuką jest umiejętność wywierania takiego wrażenia na innych, które pozostaje na długo w ich pamięci. Nie chodzi tu wyłącznie o oryginalny ubiór, fryzurę, czy biżuterię lub tatuaż, który będzie naszym znakiem rozpoznawczym. Oczywiście takie elementy wizerunku też mogą pomóc nam w stworzeniu własnego, niepowtarzalnego wizerunku, ale prawdziwa charakterystyczność, to ciekawa osobowość, pasje, oryginalność, ale także specyficzny sposób mówienia lub poruszania się. To także co mówimy, jak zachowujemy się w stosunku do innych i jak nawiązujemy z nimi relacje. To umiejętność zrobienia atutu z bycia sobą, takim jakim się jest naprawdę. Bez nakładania maski, która ukryje nasze prawdziwe ja. Każdy z nas posiada coś, co jest dla niego charakterystyczne i jedyne w swoim rodzaju, coś co może stać się wyróżnikiem i zapamiętywalną cechą, obrazem, emocją którą pozostawimy po sobie w pamięci innych.
√ Autentyczność
Życie każe nam odgrywać czasami różne role i zmusza do zachowań, które nie zawsze są zgodne z naszymi wartościami i zasadami. Nie jest łatwo być sobą i konsekwentnie dążyć do celu, szczerze wyrażając własne zdanie. Autentyczność to bycie prawdziwym, spójnym i życie według własnych zasad, bez naginania się do potrzeb danej sytuacji, czy ludzi, którzy próbują nam coś narzucić. Nawet jeśli od tego zależy nasz sukces, stanowisko, czy korzystne zlecenie. Człowiek autentyczny nie udaje emocji, nie kłamie i zawsze dotrzymuje słowa. To cecha, którą naprawdę trudno utrzymać w czasach, gdy udawanie i manipulacja są codziennością. Dlatego też jest taka cenna!
√ Autorytet
Autorytet to człowiek, któremu ufamy i uważamy go za eksperta w danej dziedzinie. Jak twierdzi Robert B. Cialdini w swojej książce „Wywieranie wpływu na ludzi”, siła autorytetu jest wręcz jedną z technik manipulacji, wykorzystywanych do osiągnięcia własnego celu. Tego rodzaju techniki wykorzystywane są często w reklamach, w których człowiek w fartuchu mówi jak lekarz, który prawie przepisuje nam dany produkt na recepcie. Łatwo ulegamy autorytetom, ale w przypadku budowania silnej marki nie o tego rodzaju wpływ chodzi. Budując silną markę osobistą powinniśmy być prawdziwym autorytetem. Swoim działaniem, efektami pracy i podejmowanych zobowiązań pokazywać własny profesjonalizm i wiedzę w swojej dziedzinie. Stając się autorytetem, mamy szansę zarażać ludzi własnymi ideami i projektami, które wcielamy w życie. Dzięki autorytetowi jesteśmy też wsparciem dla tych, którzy chcą się rozwijać w danej dziedzinie i czerpać wiedzę z naszego doświadczenia. Jeżeli staniesz się autorytetem, wokół ciebie na pewno pojawi się twoje „plemię” ludzi, dla których będziesz kimś naprawdę ważnym.
√ Ważność
Ważny jest ten, kto obiecuje nam jakieś wartości, ale także spełnia te obietnice. Daje wartości, które są dla nas ważne i potrzebne. Ważną osobą jest ten, od kogo czerpiemy miłość, przyjaźń, wiedzę, inspirację, to co nas wzbogaca i pomaga w osiąganiu własnych celów i realizowaniu marzeń. Jesteśmy ważni dla swoich rodziców, dzieci, przyjaciół, ale dając innym ludziom to, co ma dla nich znaczenie, stajemy się ważni również dla nich. Jeśli artysta występuje na scenie i podczas koncertu daje z siebie wszystko i wyzwala w odbiorcach te niezwykłe emocje, dla których na jego koncerty przychodzą fani – staje się dla nich ważny. Jeśli działacz, aktywista organizuje akcje charytatywne i pomaga w ten sposób wielu ludziom – staje się ważny zarówno dla nich, jak i dla tych którzy brali udział w tej akcji. Dzięki niemu poczuli się potrzebni, zauważeni i mogli w ten sposób realizować samych siebie.
Dając innym to, co otwiera przed nimi nowe drogi, poszerza ich horyzonty i pokazuje rzeczy, których sami może nigdy by nie zobaczyli – stajemy się dla nich ważni. Pielęgnując w sobie ważność dla innych, wzmacniamy naszą własną markę osobistą.
√ Spójność
Kiedy poznajemy człowieka w pierwszych sekundach najważniejsze jest „first impression”. Pierwsze wrażenie, które na ta osoba nas zrobi, zazwyczaj na długo pozostaje w naszej pamięci i tego człowieka zawsze już będziemy postrzegać przez pryzmat tego, co pomyśleliśmy i jakie uczucia w nas wywołała w pierwszych chwilach naszej znajomości. Pierwsze wrażenie tworzymy głównie na podstawie wyglądu i mowy ciała danej osoby, bo przecież niewiele więcej o niej wiemy. Naszą opinie o niej wyrabiamy na podstawie tego w co jest ubrana, jak w tym wygląda i czy jest dla nas atrakcyjna (szczególnie w przypadku płci przeciwnej). Nie jest obojętne w jaki sposób na nas patrzy, jak się uśmiecha i porusza. Pierwsze wrażenie to jednak nie wszystko, bo ono może być bardzo mylne.
Znacznie więcej informacji uzyskujemy o drugim człowieku wówczas, gdy możemy go lepiej poznać. Gdy mamy z nim częściej kontakt i przebywamy razem dłużej, możemy poznać jego prawdziwe „ja”. Dopiero wówczas jesteśmy w stanie ocenić, czy to co oferuje jego „opakowanie”, jest adekwatne do naszych oczekiwań i opinii, którą stworzyliśmy o tej osobie na podstawie pierwszego wrażenia. Okazuje się bowiem często, że nasze wyobrażenie o tej osobie dalekie jest od rzeczywistości. To, jak i co mówi oraz jej sposób bycia i życia jest zupełnie inny, niż tego oczekiwaliśmy.
Przykładów jest wiele. Poznajemy osobę, która mówi, że jest zaangażowanym społecznikiem i chętnie działa charytatywnie, a w rzeczywistości żeruje na nieszczęściu innych i czerpie z tego korzyści finansowe. To brak spójności kreowanego przez nią wizerunku z tym, co naprawdę sobą reprezentuje.
Brak spójności może pojawiać się także w przypadku, gdy człowiek podający się za znakomitego biznesmena, ubiera się i zachowuje w sposób daleko odbiegający od kanonu wizerunku w biznesie. Czy zaufamy takiemu biznesmenowi? Czy powierzymy mu nasze oszczędności, które obieca pomnożyć?
Brak spójności, to także zauważalna tylko dla niektórych mowa ciała nieodzwierciedlająca słów mówiącego. Gdy twarz wyraża emocje zupełnie inne, niż nasz rozmówca próbuje zaprezentować nam słowami, czujemy dyskomfort. Coś nam w tym człowieku nie pasuje. Jeśli jednak jest to wytrawny kłamca, doskonale znający sposoby na wprowadzenie nas w błąd, możemy nie rozszyfrować jego prawdziwych intencji.
Spójnym człowiekiem jest ten, kto zarówno za pomocą swojego wyglądu, zachowania, sposobu bycia i relacji z innymi ludźmi, komunikuje to samo. Dzięki temu zyskuje zaufanie i szacunek otoczenia.
